Het risicoprofiel van de gemeente is bij de jaarrekening 2023 recent geactualiseerd. Het weerstandsvermogen van de gemeente is ruim voldoende. De vermogenspositie van de gemeente is voldoende om de mogelijke risico’s te kunnen afdekken indien deze zich voordoen. De gemeente beziet in deze Voorjaarsnota het perspectief voor de komende begrotingsperiode 2025-2028. In die begrotingsperiode zien gemeenten zich zoals verwacht geconfronteerd met financiële krapte die eerder al, ook door het Rijk, is aangekondigd. Een dreigend tekort op rijksniveau komt voor een deel voor rekening van gemeenten. In deze Voorjaarsnota komt die financiële krapte tot uitdrukking in combinatie met andere factoren en ontwikkelingen die de begrotingspositie van de gemeente (verder) onder druk zetten.
De begrotingspositie staat onder druk vanwege de lastenstijging op de beleidsterreinen inkomensregelingen en participatie, het forse investeringsprogramma (en ambities) en de blijvende krapte op de arbeidsmarkt. Op gebied van Werk en Inkomen is niet bekend of de meevaller op BUIG een structureel karakter heeft. Tegelijk zijn de problemen rondom Jeugd nog niet opgelost, wachtlijstproblematiek en aanhoudende druk op wijkteams laten de gemeente nog in het ongewisse wat de financiële uitkomsten voor de komende jaren zijn. Uit een analyse van BZK volgt dat veel gemeenten nog een structureel nadeel verwachten op de omgevingswet (geen enkele gemeente verwacht een structureel financieel voordeel). Katwijk kijkt naar de eigen specifieke omstandigheden en vertaalt die in de komende (meer)jarenbegroting. Ook het dossier duurzaamheid en energietransitie vraagt in de komende jaren nog aandacht, waaronder afspraken en verplichtingen met andere partijen.
Voor de woningbouwontwikkeling zijn de ontwikkelingen in de woningmarkt relevant, voor de Gebiedsontwikkeling Valkenhorst specifiek is de uitkomst van de Raad van Staten procedure van belang. De uitspraak van de Raad van State zal uitwijzen in hoeverre de plannen kunnen worden gerealiseerd, dan wel moeten worden bijgesteld. Binnen de woningmarkt wordt de onrust momenteel gevoed door onder meer de rentestand, de materiaalkosten, gebrek aan personeel en de stikstofdepositie. Het gevolg hiervan is dat woningbouwprojecten moeizaam van de grond komen, ondanks de landelijke vraag naar nieuwe woningen.
Hoewel met het verschijnen van de Voorjaarsnota van het Rijk de terugval van de algemene uitkering uit het gemeentefonds met ingang van 2026 (het ravijnjaar) is verminderd door onder andere het schrappen van de verdere oploop van de opschalingskorting en het compenseren voor de overstap op een andere indexeringsgrondslag, blijft de ontwikkeling van de Rijksbegroting onze aandacht vragen en blijven we uw raad informeren over de financiële gevolgen daarvan in de verschillende circulaires. Om ons op deze ontwikkelingen voor te bereiden is de gemeente gestart met het traject voor een financieel gezond meerjarenperspectief.