Inleiding
We sluiten in beleid en uitvoering voor energie en duurzaamheid aan bij de uitgangspunten en de doelstellingen van het Nederlandse Klimaatakkoord (juni 2019). In Nederland, in onze regio en in Katwijk willen we in 2050 klimaatneutraal zijn. We werken naar ons vermogen mee aan deze opgave door ook op Katwijkse schaal de uitstoot van broeikasgas te verminderen en zo mogelijk te compenseren en nadelige gevolgen van klimaatverandering te beperken. Dat doen we vanuit goede zorg voor de aarde en voor de volgende generaties.
De ontwikkelingen op het gebied van energie en duurzaamheid raken steeds nadrukkelijker het leven van alledag. We zien dat de energiekosten sterk zijn gestegen. Door de energiecrisis, mede veroorzaakt door marktontwikkeling en de nog steeds voortdurende oorlog in de Oekraïne, zijn de prijzen voor fossiele brandstoffen erg hoog. Huishoudens komen daardoor in financiële problemen. Daarbij is het goed om te beseffen dat het niet alleen om de energie in huis gaat, maar ook de brandstof voor mobiliteit. De gevolgen ervan zijn direct merkbaar in de huishouding van inwoners en de boekhouding ondernemers. De nog steeds hoge inflatie versterkt dit.
De noodzaak om energie te besparen is daarmee extra voelbaar. We moeten minder afhankelijk worden van fossiele brandstoffen en van andere landen voor onze energievoorziening. Deze energietransitie heeft echter een grote impact op onze gemeente. De overstap op andere bronnen van energie (aardgasvrij) kost veel geld en inzet. Niet iedereen kan de investeringen die daarmee gemoeid zijn bekostigen.
Energiearmoede
Er is energie-armoede. In het coalitieprogramma hebben wij het terugdringen daarvan tot topprioriteit benoemd. Het is nodig dat de inwoners worden geholpen bij het vinden van antwoorden op de vraag wat ze kunnen doen en ze waar mogelijk ook ondersteunen bij het vinden van adequate oplossingen. In de aanpak zijn er drie sporen, die in onderlinge samenhang worden opgepakt:
- a.spoor van financiële ondersteuning voor mensen rond minimum;
- b.spoor van aanvullende subsidie voor het uitvoeren van isolatiemaatregelen (Katwijkse Isolatie Fonds);
- c.spoor gericht op meer technische maatregelen: besparen, isoleren en mogelijk alternatieve energie-opwek en warmtevoorziening.
Deze aanpak hebben we in 2023 ontwikkeld en voeren we in 2024 verder uit. We passen onze Transitievisie Warmte, ons Energieprogramma Katwijk en de Lokale Energiestrategie (LES) daarop aan. Regionale afspraken maken we in het kader van de Regionale Energiestrategie en met de Leidse Regio en de Duin- en Bollenstreek voor wat betreft de warmtevoorziening. Ook netcongestie is een regionaal aandachtspunt binnen de regio Holland Rijnland, samen met Provincie en netbeheerders.
Klimaatverandering
Daarnaast hebben we sowieso al te maken met gevolgen van klimaatverandering. Algemene verwachting is dat weersextremen vaker zullen voorkomen en de merkbare gevolgen in de leefomgeving steeds vaker kunnen optreden: wateroverlast, hittestress, verdroging en ecologische veranderingen in onze omgeving. De verwachting is dat de leefomgeving als gevolg van de klimaatverandering drastisch kan veranderen. Maatregelen zijn onvermijdbaar. Daarbij richten we ons in eerste instantie op de invloed van de klimaatverandering op onze leefomgeving. Het gaat om de toekomstbestendigheid van Katwijk en haar inwoners. We streven naar het behoud van de waarde van de leefomgeving voor de mensen die erin leven, wonen en werken en we richten ons op hun gezondheid en welzijn.
Samenvattend zetten we in 2024 dus ons beleid ten aanzien van de energie en duurzaamheid door met prioriteit voor energiebesparing voor de huishoudens om zo ook energiearmoede te bestrijden en te voorkomen, een duurzame woonomgeving met goed geïsoleerde woningen, het zoeken en vinden van andere energiebronnen en een duurzaam mobiliteitssysteem. Daarmee werken we dus aan de opgave om uitstoot te verminderen (mitigatie). Desondanks zullen er ook in Katwijk merkbare gevolgen van de klimaatverandering zijn. De impact beperken we door de leefomgeving erop aan te passen (adaptatie).