Ontwikkelingen
Wij streven naar een inclusieve samenleving waarin iedereen naar vermogen kan meedoen. Daarin speelt de sociale basis een belangrijke rol. Een voorwaarde om mee te kunnen doen is dat onze inwoners gezond, vitaal en weerbaar zijn, zowel fysiek als mentaal Het versterken van de sociale basis is niet iets nieuws en is een continu proces. Binnen de sociale basis bieden we samen met maatschappelijke partners verschillende vormen van laagdrempelige ondersteuning aan, gericht op het vergroten van de zelfredzaamheid van individuele inwoners en op het vergroten van sociale cohesie.
Een van de voorwaarden voor een stabiele sociale basis is een veilige omgeving om in te wonen. Een veilige leefomgeving is iets wat wij niet zonder samenwerking met onze inwoners en partners kunnen realiseren. Dit doen wij onder andere samen met woningcorporatie Dunavie die zich bijvoorbeeld inzet voor de veiligheid van hun huurders door huismeesters in te zetten als eerste aanspreekpunt. Daarnaast is veiligheid een van de thema’s binnen de Omgevingswet, hoe om te gaan met dit thema wordt samen met fysieke leefomgeving verder uitgewerkt in 2024. Het Omgevingsplan Hoornes is hier de eerste stap in.
Onze inwoners ontvangen ook zorg uit andere stelselwetten, zoals de wet langdurige zorg en de zorgverzekeringswet. Gezamenlijk met de partners die deze zorg leveren hebben wij in 2023 een integraal actieplan Wonen, Zorg en Welzijn ontwikkeld (zie ook programma 6). Dit raakt aan het Integraal Zorgakkoord (IZA), een bestuursakkoord dat in 2022 is gesloten door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), zorgverzekeraars, zorgorganisaties en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Preventie in het zorgstelsel is hierin een belangrijk thema.
De afgelopen periode heeft VWS met veldpartijen verschillende akkoorden afgesloten, zoals het Integraal Zorgakkoord (IZA), het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), Het GALA beoogt een gezonde generatie in 2040 met weerbare, gezonde mensen die kunnen opgroeien, leven, werken en wonen in een gezonde leefomgeving, en waarin sprake is van een sterke sociale basis. Het GALA omvat de thema's; terugdringen gezondheidsachterstanden, kansrijke start, leefomgeving, mentale gezondheid, aanpak overgewicht en obesitas, mantelzorg (incl. respijtzorg), één tegen eenzaamheid, valpreventie, opgroeien in een kansrijke omgeving (IJslands model gericht op preventie alcohol, tabak en overig middelengebruik, gerelateerd aan de drugsaanpak van Kocon), Welzijn op Recept en een wijkaanpak. Daarnaast omvat het sportakkoord II en de brede combinatiefunctionaris (zie deelprogramma Sport en Cultuur), het versterken van de kennisfunctie van de GGD en de regionale aanpak preventie. Dit laatste thema vloeit voort uit het IZA.
Het thema mentale gezondheid koppelen wij aan mentale weerbaarheid zoals dat is opgenomen in het coalitieakkoord. Onderdeel hiervan is sociale inclusie bijvoorbeeld rond discriminatie en LHBTIQ+.
Deze thema's sluiten naadloos aan bij dit programma en reeds eerder in gang gezet beleid inclusief uitvoeringsagenda's. Voor 30 september jl. is het plan van aanpak GALA ingediend bij het Rijk. In dit plan geven we aan wat we al doen en wat we aanvullend gaan doen op deze thema's. Voor de uitvoering van het GALA is een brede Specifieke Uitkering (brede SPUK) met geoormerkte (deels nieuwe) budgetten ter beschikking gesteld aan de gemeente Katwijk. Het Plan van Aanpak GALA heeft inhoudelijke raakvlakken met de Maatschappelijk Agenda. Gezien de geoormerkte budgetten en de SPUK verantwoordingssystematiek wordt het als twee aparte programma’s uitgevoerd. De regionale aanpak preventie wordt via de SPUK IZA apart gefinancierd via de regio Holland-Rijnland.
Gemeenten krijgen een jaarlijkse taakstelling voor het huisvesten van statushouders. Gezien de instroom van asielzoekers in Nederland verwachten we een sterke verhoging van de instroom van statushouders in 2024. De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet Inburgering. Dit houdt in dat we zorgdragen voor begeleiding, integratie (taal), inkomensvoorziening en begeleiding naar werk. We vinden het belangrijk dat statushouders snel kunnen meedoen in de samenleving. Ons doel is dan ook dat statushouders sneller en beter integreren, de taal spreken en betaald werk vinden.
Aangezien nog niet bekend is hoe groot de taakstelling aan statushouders in 2024 is, zullen we moeten bekijken wat dit betekent voor de benodigde capaciteit. We zijn hierin afhankelijk van het budget van het Rijk.
In 2020 is het integrale Wijkteam van de gemeente Katwijk gestart. In 2024 gaan we aan de slag met de resultaten van de in 2023 uitgevoerde evaluatie. Deze resultaten zullen eind 2023/begin 2024 bekend zijn en ter kennisname naar de gemeenteraad worden gestuurd. Op die manier blijven we scherp op de trends die we zien en kunnen we bijsturen waar nodig. Vooruitlopend op de resultaten van de evaluatie willen we ervoor zorgen dat alle inwoners het Wijkteam weten te vinden, met name de meest kwetsbare groepen. We willen dat er hulp beschikbaar is en blijft voor de meest kwetsbare inwoners maar de wachttijden voor specialistische hulp maken dat uitdagend. Er lopen diverse lokale en regionale actielijnen om te proberen hier invloed op uit te oefenen. Om een sterke samenleving te creëren versterken we de verbinding van het Wijkteam met de partijen in het voorveld als de politie, het jeugd- en jongerenwerk, de jeugdgezondheidszorg en het onderwijs. Soms komt het voor dat jeugdigen maatschappelijk ongewenst gedrag (lijken te gaan) vertonen of dat er sprake is van overlast van groepen jongeren. Dit gedrag willen we vroegtijdig en in gezamenlijkheid met alle ketenpartners aan kunnen pakken.